07 januari 2006

Theater: Zing-vecht-huil-bid-lach-werk-en-bewonder

"Zing-vecht-huil-bid-lach-werk-en-bewonder: ode aan Ramses!"
Door Frans van Deursen, Mylène d'Anjou en Vera Mann

De titel zegt het al: een ode aan Ramses Shaffy.
Uiteraard zeer bekend door al het prachtige muzikale werk dat hij deed met Liesbeth List, maar ook solo heeft hij veel hits gemaakt.
Als zogenaamde "veertig-minner", heb ik daarvan niet heel erg veel direct meegekregen. Natuurlijk kende ik bijvoorbeeld 'Sammy', 'De een wil de ander', de 'Cantate' en het titelnummer, maar ik heb in deze twee uur durende voorstelling heel veel nummers gehoord die ik niet kende.
Dit zal overigens voor vrijwel iedereen in meer of mindere mate gelden. Er zitten namelijk zelfs nummers in die Ramses Shaffy zelf nog niet eens heeft uitgebracht. Een voorbeeld hiervan is (en wat is het weer een prachtige poëtische titel) 'Ik had jou als een deur achter me dichtgedaan'.
Dit wil echter niet zeggen dat ik de gelegenheid heb gehad om af te dwalen. Integendeel zelfs. Het was een bijzonder boeiende, mooie, integere voorstelling, waarbij met name de solisten me vele malen zeer aangenaam hebben verrast.

Iedereen kent Frans van Deursen natuurlijk van "Frits, keuken!", de zin die hij tot zijn grote frustratie nog steeds naar zijn hoofd schijnt te krijgen, uit de televisieserie 'De Vlaamse Pot' uit de jaren tachtig. Dat hij ook kon zingen, wist ik echter niet. Een kleine kijk op zijn website leerde echter dat dat meer mijn fout is dan de zijne, want hij heeft twee nominaties voor John Kraaijkamp Musical Awards op zak, en speelde (en mijn reactie was toen ik het las in de trant van "Nou je het zegt, inderdaad, dat was ook zo...") onder andere in de musicals Miss Saigon en Aida.
En ja, hij kan echt zingen. Geloof me.
Bovendien, af en toe had hij bepaalde manieren van zins- en toonwendingen, en een bepaalde manier van de teksten uitspreken, die me ineens echt heel sterk aan Ramses zelf deden denken, bijvoorbeeld in 'Marije Marije'. Niet dat hij ook maar in het minst probeert Ramses 'na te doen', want dat kan natuurlijk helemaal niet, maar ik denk dat dat vanzelf gaat als je hier mee bezig bent. Zeker als je qua stem ook ongeveer in dezelfde regionen zit.
Mijn persoonlijke hoogtepunt van Frans was zijn aandeel in 'Ik had jou als een deur achter me dicht gedaan'.

In tegenstelling tot wat ik van Frans wist, wist ik van Vera Mann wel dat ze kon zingen.
Ooit zong ze de tune van de televisieserie 'Vrouwenvleugel', en later heeft ze in diverse musicals hoofdrollen gespeeld, onder andere 'Les Misérables', 'Evita' en meest recentelijk 'Passion'.
Nou moet ik zeggen dat die laatste (zie recensie daarover) me zwaar is tegengevallen, maar dat lag (zoals ik daar ook heb uitgelegd) niet zozeer aan de vocale kwaliteiten van de hoofdrolspelers. Want die waren prima in orde.
En gelukkig blijkt Vera Mann nog steeds een zangeres van topkwaliteit.
Haar uitvoering van 'Sammy' was van een betoverende eenvoud, maar greep me keihard bij de strot. Ontroerend, geweldig. Alle lof. Wat mij betreft, zonder de rest van de voorstelling ook maar enigszins te willen bagatelliseren: het hoogtepunt van de avond.

Mylène d'Anjou kende ik van een solovoorstelling van haar die ik enkele jaren geleden heb gezien. Zij heeft een enorm krachtige, volle stem, en weet die precies te richten op hetgeen waar ze mee bezig is.
Alleen... wat mij betreft heeft ze een stem die voor dit repertoire soms té sterk is. Natuurlijk heb je een enorm sterke stem nodig voor liederen als 'Zonder bagage' (ook wel bekend als 'De wereld heeft mij failliet verklaard'), maar in sommige andere nummers was het wat mij betreft wel wat te krachtig voor wat er gebracht werd.
Overigens is het nummer 'Zonder bagage' ook het enige nummer waar ik eigenlijk een beetje een verdeeld (in de zin van: niet volledig positief) gevoel van kreeg. Hoe dat komt? Waarschijnlijk omdat het beeld dat Mylène neerzette met haar expressie, niet overeenkwam met hetgeen ze zong en het beeld dat ik bij het lied had. Ze kwam een beetje verveeld kijkend op, en ook in de rest van het nummer was de vrolijkheid ver te zoeken. Dit kwam voor mij totaal niet overeen met wat ik ken van de oude filmpjes waarin Ramses dit nummer zelf zingt, en met waar de tekst ook eigenlijk over gaat (oké, ik ben dan wel failliet, maar eigenlijk is dit een unieke kans om opnieuw te beginnen; ik kan alle bruggen achter me verbranden; ik vind dit een geschenk en geen ramp). Misschien mis ik hier een enorme cynische dubbele bodem hoor, dat kan maar zo, maar ik had het idee altijd dat Ramses dit als vrolijk lied bedoeld had, en dat bleek totaal niet uit de expressie van Mylène. Ik ga er echter van uit dat dit een eenmalig vergissinkje was, misschien had ze net achter de coulissen wel enorm haar tenen gestoten of zo; ik hoop echt dat het normaal gesproken net zo vrolijk wordt gebracht als Ramses dat zelf deed. En wat mij betreft was dit het enige "minpuntje" van de avond. Dus dan valt het allemaal nog best wel mee!
Hoogtepunt van Mylène voor mij was haar vertolking van 'Brief uit New York'.

Ook de muzikanten waren van hoge kwaliteit en hadden er allemaal zin in.
Bovendien was er ook nog een klein rolletje weggelegd voor "orkestleider" Nico van der Linden, die als 'Ouwe Hein' een van de goedgekozen en bijzonder geslaagde komische noten mocht toevoegen.

Kortom: een prachtige voorstelling van hoge vocale en muzikale kwaliteit, met voldoende (maar niet storende) komische momenten, maar ook ontroerend mooie momenten. Een aanrader voor de liefhebber van Ramses Shaffy, maar ook zeker voor mensen met liefde voor muziek in het algemeen. Mijn bewondering voor Ramses is inmiddels bijzonder groot. Het is spijtig om te zien hoe slecht hij er de laatste jaren aan toe was, en ik ben blij dat hij tegenwoordig weer af en toe in het openbaar verschijnt. (Alleen... af en toe lijkt het wel alsof hij enorm zit te kwijlen... dan lijkt het weer ineens een hele breekbare oude man... Jammer jammer jammer...)

De CD van de voorstelling zal zeker nog vaak in mijn speler geschoven worden.

Leuke links:
Website van de voorstelling
Weblog van Frans van Deursen